Kwaliteitsdifferentiatie
Met het vaststellen van de Perspectiefnota 2020-2023 is besloten een differentiatie van het onderhoudsniveau van de kapitaalgoederen in de openbare ruimte op een dusdanig manier uit te gaan werken dat hierdoor € 500.000 vrij komt te vallen. Ten tijde van de opstelling van de begroting zien wij voldoende mogelijkheden om voor 2020 in elk geval € 300.000 om te buigen. Dit betekent dat vooruitlopend op het raadsdebat begin 2020 het financieel resultaat 2020 met € 200.000 verslechtert.

Er zal (steeds meer) risicogestuurd onderhoud worden uitgevoerd om met de beschikbare middelen het areaal in stand te kunnen houden.

Klimaatadaptatie
Begin 2020 komt er een plan van aanpak (inclusief uitvoeringsagenda) naar de gemeenteraad voor een strategische aanpak klimaatadaptatie, waarin we de opgaven voor Ede concretiseren. Bij de vertaling van deze opgaven in benodigd budget wordt gekeken naar wat binnen bestaande activiteiten opgepakt kan worden, aan welke activiteiten kosten toegerekend kunnen worden en naar de mogelijkheid van externe financieringsbronnen. Eventueel aanvullend benodigd budget wordt bij de eerstvolgende perspectiefnota aangevraagd.

Daarnaast werken we aan lopende activiteiten:

• Inpassen van het thema klimaatadaptatie in lopende projecten, zoals bij de planvorming voor de Zeeheldenbuurt / Bloemenbuurt, waar we ook kijken naar mogelijkheden om verharding om te vormen naar groen, wat bijdraagt aan een beter leefklimaat; Steenbreek van de openbare ruimte.
• Continueren van actie Steenbreek waarbij we bewoners samen met de kerngroep er op wijzen dat het een gezamenlijke verantwoordelijkheid is voor de overheid en bewoners als het gaat om klimaatsverandering. Steenbreek stimuleert bewoners om tuinen te vergroenen en water af te koppelen op eigen terrein.
• We gaan op zoek naar klimaatbestendige bomen en groen. Aandachtspunt zijn de plantvakken die vervangen moeten worden omdat de beplanting is uitgevallen door de droogte.

• Verder ontwikkelen aanpak invasieve soorten.
• Doorlichten huidig natuurlijk groenbeheer. Hierbij onderzoeken wat de mogelijkheden zijn om de biodiversiteit te verhogen. Voor een verdere uitwerking van het speerpuntprogramma Biodiversiteit zie het investeringsfonds.

Circulaire economie en duurzaamheid
Via de Perspectiefnota 2020-2023 zijn middelen beschikbaar gekomen voor een traject dat leidt tot meer circulariteit in de openbare ruimte via beleidsvorming en ervaringen in de vorm van pilots.

De gemeente is ondertekenaar van het Betonconvenant en het Manifest voor Maatschappelijk Verantwoord Inkopen en partner in het regionale programma Regio Foodvalley Circulair. Ambities en de uitvoering van de gemeente Ede worden benoemd en vastgelegd. Tevens gaan we ervaring opdoen met wat circulair denken, werken en uitvragen in de praktijk betekent. Bij inkoop wordt duurzaamheid een zwaarwegend thema.

Op weg naar 2050 gaan we nog veel stappen zetten. De eerste stap is om uiterlijk in 2021 bij diensten en opdrachten gerelateerd aan de openbare ruimte de eerste circulaire uitvragen in de markt te kunnen zetten, met als uiteindelijke doel alle uitvragen in 2023 circulair te laten zijn.

Groenbeleidsplan
In 2020 wordt een groenbeleidsplan vastgesteld, met hierin uitgewerkt de groenvisie, waarbij ambities uit het bestuursakkoord zoals biodiversiteit, klimaatadaptatie en food verwerkt worden. De hoofdlijnen vanuit de Visie openbare ruimte en de stadsvisie Ede worden vertaald naar een groenstructuurkaart. Ook wordt een uitvoeringsagenda opgesteld waar de groenstructuur versterkt kan worden om invulling te geven aan de geformuleerde groenvisie.

Groenfonds
Het groenfonds is een middel om de gemeente en andere partijen als (externe) projectontwikkelaars, inwoners en bedrijven, te stimuleren en “verplichten” om zorgvuldig om te gaan met groen. Mocht groen binnen een project niet gecompenseerd kunnen worden dan dient de waarde die het groen op dat moment voor de omgeving vertegenwoordigt gestort te worden in het groenfonds. Het groenfonds wordt opgesteld in 2019 en geïmplementeerd in 2020.

Japanse Duizendknoop
De gemeente gaat ook in 2020 volgens het Plan van aan pak voor de Japanse Duizendknoop (2019-2022) de Japanse Duizendknoop bestrijden. We richten ons op locaties waarbij de overlast het grootst is en kapitaalgoederen onder druk staan.

Integrale Programmering (KIP / UvP)

• We gaan meerjarig (5-jarig) plannen.
• We gaan het gebiedsgericht programmeren optimaliseren.
• De samenwerking met externe partijen (bijv. netbeheerders) gaan we verder uitbouwen.
• Naast beheeropgaven gaan we nadrukkelijk bekijken of we beleidsambities (zoals biodiversiteit, klimaatadaptatie, energietransitie) mee kunnen nemen bij de vervangingswerkzaamheden in de openbare ruimte.
• De samenwerking met en inbreng van bewoners, onder andere via dorpsraden, in de wijken vinden we van groot belang.

Participatie
Vanuit de gemeente Ede willen we bewonersinitiatieven de ruimte geven. Ideeën en vragen van bewoners vormen waardevolle input. Waar technisch en financieel mogelijk, wordt deze input zoveel mogelijk onderdeel van onze plannen. Bewoners worden uitgedaagd mee te denken en worden actief betrokken bij de fysieke leefomgeving. Dit leidt tot meer tevredenheid bij bewoners, zowel over het proces als het eindresultaat.

Ook in 2020 gaan we hier nadrukkelijk mee verder, enerzijds door:

• Gebiedsagenda's,samen met bewoners en onze partners in de wijken werken we aan de diverse opgaven uit de gebiedsagenda's waarbij verbinding met beleidsopgaven een belangrijk speerpunt betreft.
• In de gebieden Zeeheldenbuurt/Bloemenbuurt en de Maandereng starten we met het verbinden van de omgevingsvisie (i.o.) aan de gebiedsagenda’s.
• Het toepassen van het participatiekader zoals omschreven in 'de Edese Participatie-aanpak', bij uitvoering van projecten.
• Het vergroten van het kennisniveau van medewerkers.
• Succesvolle ontwikkelingen zoals Ede Doet! duurzaam te faciliteren.

Pilot Ede Zuid
In pilot Ede Zuid werken bewoners samen met het maatschappelijk middenveld in de zgn. sociale basis. In het najaar van 2019 is onderzocht hoe vanuit het Right to Challenge gedachtegoed de pilot kan worden verduurzaamd met een sluitende begroting. In 2020 wordt dit uitgewerkt en geïmplementeerd.

Hondenbeleid
De herijking van het hondenbeleid wordt in 2020 aan de gemeenteraad voorgelegd. Aandachtspunten voor de herijking van het hondenbeleid zijn onder andere de regelgeving in de APV ten aanzien van honden, communicatie hondenbeleid en middelen die ingezet moeten worden om de overlast van honden(poep) te verminderen.

Analyse Grondwaterstanden
Met behulp van het structurele grondwatermeetnet onderzoek doen naar de actuele grondwaterstanden om in beeld te brengen waar de gehanteerde uitgangspunten mogelijk overschreden worden, zodat knelpunten in beeld gebracht kunnen worden.