Preventieve inzet draagt bij aan een leefbaar en levendig Ede; gezonde en zelf- en samenredzame inwoners en Edese kinderen en jongeren die goed zijn voorbereid op deelname aan de samenleving. Iedereen hoort erbij in Ede. Wij werken aan een Ede waarin iedereen zich veilig, vrij en thuis voelt. De gemeente zet zich maximaal in om volwaardige deelname van alle inwoners te bevorderen.

Preventieve ondersteuning is een belangrijk onderdeel in de transformatie van het sociaal domein. Door een sterke sociale basis en voldoende preventie voorzieningen zijn en blijven de inwoners van Ede zelfredzaam. Aan de ander kant is het doel van de preventieve ondersteuning dat inwoners die zorg nodig hebben goed de weg weten en tijdig passende hulp krijgen. Licht waar mogelijk, zwaar waar nodig.
De preventieve ondersteuning staat, net als de transformatie in zijn geheel, de komende jaren dan ook in het teken van de leidende principes en de daaruit voortvloeiende ombuigingen. Voor een overzicht van alle ombuigingen en de transformatie van het sociaal domein verwijzen wij u graag naar de paragraaf Grote Projecten.

Maatschappelijke ondersteuning

We zetten in op eigen kracht om de regie over het eigen welbevinden van inwoners zoveel mogelijk bij die inwoners zelf te laten. Ook doen we een beroep op mantelzorg, het eigen sociale netwerk of informele ondersteuning, het liefst uit de directe omgeving (straat, wijk, buurt of dorp). Mocht iemand hulp of ondersteuning nodig hebben om de eigen regie te behouden of weer terug te krijgen, dan biedt de gemeente een vangnet. Kortdurend waar dat kan, langdurig als het nodig is.

We hebben bijzondere aandacht voor kwetsbare groepen zoals ouderen, kwetsbare jeugdigen, mensen die eenzaam zijn, laaggeletterden en mensen met schulden. We geloven in voorkomen in plaats van genezen. Daarom is onze preventie gericht op situaties waarin deze van de grootste betekenis is en kiezen we wanneer mogelijk voor maatregelen die bewezen effect hebben. We versterken zoveel mogelijk het ‘gewone leven’. Zo voorkomen we vroegtijdig dat mensen niet kunnen meedoen en helpen we inwoners om betrokken te zijn. Op deze manier is er ook minder (dure) begeleiding en ondersteuning nodig.

In de wijken zorgen we voor verbinding tussen welzijnswerk, preventieve ondersteuning, vrijwilligerswerk, mantelzorg, wijkverpleging en buurt- en wijkcentra. Zo is voor inwoners die dat nodig hebben gemakkelijk toegang tot zorg en welzijnswerk. De gebiedsagenda’s zijn hierbij een belangrijk vertrekpunt.

De inzet van vrijwilligers op het gebied van zorg en welzijn is essentieel. Omdat het beroep op deze vrijwilligers toeneemt en verantwoordelijkheden zwaarder worden, blijven wij inzetten op effectieve, professionele ondersteuning en begeleiding van vrijwilligers. Ook mantelzorgers zullen wij blijven ondersteunen.

Initiatieven die vanuit inwoners zelf zijn opgezet vormen een steeds groter deel van de preventieve inzet. Wij spannen ons ervoor in om effectief met inwoners samen te werken en hen de ruimte te geven om activiteiten te ontplooien die de zelfredzaamheid en samenredzaamheid te vergroten. Een voorbeeld hiervan is de pilot Ede Zuid waar een vanuit de inwoners ingezet initiatief, gericht op zelfredzaamheid van de burgers Ede Zuid, gefaciliteerd wordt door de gemeente Ede en andere partners. Zie ook programma 7.

Preventieve jeugdhulp

We bieden preventieve jeugdhulp daar waar de mensen zijn. Dat betekent dat het CJG en andere organisaties die preventieve jeugdhulp bieden, aanwezig zijn op scholen, kinderdagverblijven en in de wijk. Hulp en ondersteuning is laagdrempelig en sluit aan op de vragen die er zijn. We maken onderscheid in universele preventie (voor alle kinderen en ouders: informatie en voorlichting om zorgen/vragen/problemen te voorkomen), selectieve preventie (voor groepen met een verhoogd risico) en geïndiceerde preventie (voor individuen met een verhoogd risico of beginnend probleem). Het aanbod maken we zichtbaar aan de hand van de preventiematrix. Het aanbod kan per wijk verschillen omdat de behoefte en sociale infrastructuur per wijk verschillen. Aansluiting en samenwerking met specialistische hulpverlening is een belangrijk aandachtspunt. Hulp en ondersteuning voor gezinnen moet zo kort, zo dichtbij en zo normaal mogelijk zijn.

Onderwijs

Het is fijn als kinderen zich al op jonge leeftijd op een speelse manier rustig kunnen voorbereiden op hun schoolcarrière. In Ede is volop keuze aan kindcentra. Voor jonge kinderen kunnen ouders die werken een beroep doen op de toeslagenwet Kinderopvang. Ouders die geen recht hebben op kinderopvangtoeslag, kunnen in Ede rekenen op een gemeentelijke bijdrage, zodat alle peuters samen kunnen spelen en leren. Dat geldt ook voor peuters met een onderwijsachterstand, ook wel bekend als VVE-peuters.

Kinderen brengen daarna een belangrijk deel van hun tijd door op school. Samen met scholen kijken we hoe we kinderen zo vroeg mogelijk en goed mogelijk kunnen helpen als het stroef loopt.
Ook werken we samen aan het voorkomen en terugdringen van verzuim en voortijdig schoolverlaten en het verminderen van onderwijsachterstanden. Maar ook na school maken we er samen werk van om jongeren toe te leiden naar een duurzame plek op de arbeidsmarkt.

Gezondheid

Met betrekking tot gezondheid willen we inwoners aanmoedigen om een gezonde leefstijl te hebben. Dit doen we onder andere door voorlichting over gezond eten, gezondheidsrisico’s en alcohol- en drugsgebruik en door het stimuleren van sporten en bewegen. Daarnaast adviseren we scholen bij het vormgeven van hun voedselbeleid. Scholen kunnen subsidies ontvangen voor het vergroenen van schoolpleinen en het vergroten van de biodiversiteit.